Vijfde Liniestraat (Rotselaar)
Kort
Regiment van het Belgisch leger dat hier zware verliezen leed tijdens de Slag aan de Molen, 12 september 1914
Duiding
De Slag aan de Molen (officieel: Slag van Molen, genoemd naar het gehucht Molen) was een dramatisch hoogtepunt tijdens de Tweede Uitval van het Belgisch leger vanuit de fortengordel rond Antwerpen (9-13 september 1914). Doel was de Duitse eenheden gelegerd rond Antwerpen te beletten de Duitse legers te vervoegen tijdens de Slag aan de Marne (6-12 september).
Er vormde zich een front van 40 kilometer lang, van Wolvertem tot Wilsele. De strijd bereikte een hoogtepunt hier in Rotselaar op 12 september, toen de Vijfde Gemengde Brigade, met als stoottroepen het Vijfde Linieregiment, ondersteund door Grenadiers, de aanval inzette op de Duitse stellingen te Wijgmaal. Al snel gingen de Duitsers in de tegenaanval. Het Vijfde Linieregiment drong door tot aan de jezuïetenhoeve te Wijgmaal, maar leed zware verliezen en moest zich onder intense beschietingen terugtrekken. Tal van soldaten die in paniek de Dijle tussen de Molen en Werchter wilden overzwemmen, verdronken. Tijdens de aftocht en tot diep in de nacht bleef de Duitse artillerie Werchter beschieten; de kerk en vele huizen werden verwoest.
Op het slagveld telde men 324 Belgische gesneuvelden: één derde van de soldaten en ongeveer de helft van haar officieren die de Vijfde Gemengde Brigade tijdens de hele Tweede Uitval verloor over het hele front! Bovendien stierven nog vele gewonden die werden overgebracht naar het noodhospitaal te Leuven. Vele gesneuvelden rusten vandaag op het militair kerkhof te Veltem; minder bekend is dat ook op het kerkhof te Wijgmaal enkele gesneuvelden zijn begraven. Het aantal slachtoffers aan Duitse kant is onbekend. Hiermee was de Slag aan Molen één van de zwaarste gevechten in ons land vóór de Slag om de IJzer (18-31 oktober 1914)
Jaarlijks wordt de slag door het hedendaagse bataljon ‘Regiment Bevrijding – 5 Linie’ samen met het gemeentebestuur herdacht aan het oorlogsmonument. De gemeente Rotselaar is Petergemeente van het Regiment Bevrijding - 5de Linie. Op 10 juni 2014 bekrachtigde Z.M. Koning Filip het Koninklijk Besluit dat Rotselaar officieel erkent als ‘Gemeente Rotselaar slachtoffer van oorlogsfeiten 1914-1918’. Die titel met erediploma en herinneringslint wordt uitgereikt aan de gemeenten die bijzonder zwaar werden getroffen door de gevechten gedurende de Eerste Wereldoorlog.
Meer informatie over de 'Slag aan de Molen'.
Beluister hier een podcast over de 'Slag aan de Molen'.
Informatie en foto: dr. Bart Minnen, historicus verbonden aan de KU Leuven.