Gevelstraat (Rotselaar)

Kort

Recente vervorming van de oude plaatsnaam ‘Gever’, ‘moeras’.

Duiding

Het Geverbroek, de brede inham tussen Kwellenberg, Rotselarenveld en Wijngaard, is het relict van een brede Dijlemeander die werd gevormd tijdens het Jongere Dryas (12.700-11.500 jaar geleden, de laatste koude periode van de laatste ijstijd, toen hier een toendra-vegetatie heerste.

De Gever is een erg moerassig gebied, dat door aanleg van ontwateringskanalen vanaf de late middeleeuwen deels geschikt werd gemaakt voor hooiwinning en beweiding.

De oorspronkelijke naam, die eeuwenlang in voege is gebleven, is: Gever, en niet Gevel.

De oudste attestaties van de plaatsnaam vinden we terug vanaf de 14de eeuw, soms nog in zijn oorspronkelijke vorm ‘Gaver’, maar vanaf die tijd ook, onder invloed van een dialektische umlaut, omgevormd tot ‘Gever’: Ghaver, Gaver (1358); Gheever (1344); Ghevere (1447); Gheevere (1427); Gever (vanaf 2de helft 14de eeuw). Ook de ‘Gevelstraat’ heette oorspronkelijk de Geverstraat: Gheverstrate, Geverstrate (15de eeuw en later)

Het toponiem Gever/Gaver kennen we ook als naam van de gemeente Gavere (Gavere, begin 10de eeuw; Gavera, 1127. Gaver gaat terug op het Germaanse woord *gabra = ‘moeras’. De Gaver/Gever is daarmee één van de oudste nog bewaarde plaatsnamen van Rotselaar (Germaans, d.w.z. : vanaf de insijpeling van Germanen, 2de eeuw voor Christus, tot de Germaanse/Frankische landname, 4de-5de eeuw).

Vanaf de 19de eeuw, toen de oorspronkelijke betekenis al lang was vergeten, werd de naam vervormd tot het betekenisloze ‘Gevel’.

Het ‘Gever Broeck’, op een kaart van 1659 in het Kaartboek van de abdij Averbode.

Informatie en foto: dr. Bart Minnen, historicus verbonden aan de KU Leuven.